Sen dzieci może być dla rodziców problemem. Zaczyna się od niemowlaków, budzących się przez całą noc a kończy na nastolatkach, które z kolei spałyby cały dzień. Każde dziecko jest inne i dla każdego inna ilość snu jest wystarczająca dla prawidłowego rozwoju. Jednakże zbyt krótkie spanie może doprowadzić do poważnych zaburzeń zdrowia fizycznego i psychicznego.
„Wystarczająca” ilość snu jest trudna do zdefiniowania. Bardzo dużo zależy od wieku dziecka. Noworodki i niemowlęta powinny spać przez większą część dnia i nocy, budząc się właściwie jedynie na karmienie i przewijanie lub mycie. Dzieci w wieku od sześciu do ośmiu miesięcy powinny spać około 6-10 godzin bez przerwy. Należymy do grupy szczęśliwców, jeśli okres snu dzieci przypada na noc, ale nie jest to reguła. Niektóre pociechy mają problem z przespaniem zalecanego okresu lub ich sen jest tak płytki, że każdy dźwięk z otoczenia wybudza ze snu a ponowne zaśnięcie staje się problemem. W takim przypadku najlepiej skontaktować się z pediatrą, który pomoże unormować czas snu dziecka.
Dzieci kilkuletnie i przedszkolne powinny spędzać w łóżku około 9-12 godzin w czasie nocy. Dzieci w wieku szkolnym i gimnazjalnym zdecydowanie nie potrzebują już snu w ciągu dnia. Tej grupie wiekowej wystarcza do 10 godzin snu.
Każdy rodzic powinien zorientować się ile snu potrzebują jego dzieci. Wystarczy obserwowanie zachowania pociech a łatwo określimy czy się wysypiają, czy też śpią zbyt krótko i ile godzin snu potrzebują do prawidłowego funkcjonowania. Brak snu u dzieci i młodzieży może wywołać problemy z koncentracją i prowadzić do problemów behawioralnych i emocjonalnych (PBE). Odpowiednia ilość snu młodego człowieka ma bardzo ważne znaczenie dla rozwoju mózgu. Ponadto podczas nocnego snu wytwarzają się hormony mające wpływ na rozwój fizyczny i rośnięcie.
Kryteria wskazujące na wystarczającą ilość snu u dziecka
- szybko zasypia wieczorem – nie później niż pół godziny od położenia się do łóżka
- budzi się rzeźkie i aktywne, nie trzeba go wielokrotnie budzić i motywować do wstania
- jest aktywne i uważne w ciągu całego dnia
Jeśli Twoje pociechy nie spełniają któregokolwiek z powyższych kryteriów, wówczas sytuacja wymaga interwencji. Istnieją sprawdzone i wypróbowane metody pomagające sprowadzić dziecko do łóżka o odpowiedniej porze i uczące dobrych nawyków skutkujących zdrowym snem.
Spraw aby czas kładzenia się do łóżka był przez dziecko oczekiwany. Utwórz rytuał wokół czynności wykonywanych przed snembtakich jak kąpiel, czytanie lub opowiadanie bajki czy wieczorne przytulanki.
Obserwuj wieczorne zachowania i przyzwyczajenia dziecka.
Jeśli widzisz, że syn lub córka są zmęczeni, zaczynają się pokładać i marudzić – jest to sygnał aby wyhamować dzienny rytm, wyciszyć i przełączyć rodzinne życie w etap wieczorny: przygotować kolację, kąpiel i ścielić łóżko. W ten sposób łatwo można uniknąć wieczornego marudzenia i awantur będących wynikiem zmęczenia dziecka.
Trzymaj się rutynowego rozkładu dnia. Dzieci bardzo szybko przystosowują się do stałego rozkładu zajęć w ciągu dnia. Pobudka o tej samej godzinie, posiłki o stałych porach, nauka i zabawa w określonym czasie – utrzymanie stałego rozkładu dziennych zajęć spowoduje, że wieczorem nie będzie problemu z położeniem pociechy do łóżka i szybkim zaśnięciem.
W pokoju gdzie śpi dziecko, nie powinno być telewizora ani komputera.
Wpatrywanie się w ekran przed zaśnięciem jest najlepszą metodą na wywołanie problemów ze spaniem. Dobrą alternatywą jest czytanie książki przed snem (z ograniczeniem czasu).
Rekomendowany czas snu dla dzieci w zależności od wieku
- noworodki (do 3 miesięcy): 12-18 godzin
- niemowlaki (3-11 miesięcy): 14-15 godzin
- maluchy (1-3 lat): 12-14 godzin
- przedszkolaki (3-5 lat): 11-13 godzin
- dzieci szkolne (6-10 lat): 10-11 godzin
- nastolatki (11-17 lat): 8-9 godzin
